معرفی مرکز امپراطوری هخامنشیان، تخت جمشید

تخت جمشید شهر باستانی هخامنشیان

تخت جمشید یکی از شهرهای باستانی ایران است که طی سالیان پایتخت باشکوه ایران در زمان  امپراطوری هخامنشایان بوده است در این شهر باستانی کاخی به نام تخت جمشید وجود دارد که در زمان حکومت پادشاهی داریوش بزرگ، خشایارشاه و اردشیر اول بنا شده و به مدت حدود 200 سال آباد بوده است، بسیاری از آگاهی های موجود در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها به خاطر سنگ نوشته ها و گل نوشته هایی است که بر روی دیواره ها و لوحه های سنگی آن حکاکی شده است.

تخت جمشید، پرسپولیس یا پارسه ؟

صدها سال بعد از حمله اسکندر مقدونی و اعراب و در زمانی که یاد و خاطره ی پادشاهان هخامنشی فراموش شده بود مردمی که از نزدیکی خرابه های پارسه عبور می کردند تصور میکردند که این همان اورنگ تخت جمشید است که فردوسی در شاهنامه از آن یاد کرده است به همین خاطر این مکان را تخت جمشید نامیده اند بعدها که باستان شناسان توانستند خط میخی را رمز گشایی کنند متوجه شدند که نام اصلی آن پارسه بوده است.

پس از ورود اسلام به ایران نیز این مکان را محترم می شمردند و انرا هزار ستون یا چهل منار می نامیدند و با شخصیت هایی همچون سلیمان نبی یا جمشید نسبت میدادند همچنین یونانیان این مکان را پرسپولیس (شهر پارسه) نامیده اند

ساخت و ساز و معماری شهر پارسه چگونه بوده است ؟

آنطور که در منابع گوناگون آمده است ساخت تخت جمشید در حدود 25 سده قبل در دامنه کوه رحمت و در زمان داریوش بزرگ آغاز گردید و سپس توسط جانشینان وی با تغییراتی در بنای اولیه ادامه یافت. در ساخت این بنای باشکوه، هنرمندان، کارگران و زنان و معماران و مردان زیادی شرکت داشتند که علاوه بر دریافت حقوق از پاداش و مزایای کارگری استفاده میکردند.

معماری تخت جمشید به دلیل استفاده از ستون های چوبی مورد توجه قرار گرفته است. معماران فقط زمانی از سنگ استفاده کرده اند که بزرگترین ساج های هند اندازه لازم برای تحمل سقف را نداشته اند. در حالیکی ته ستونها و سر ستون ها از سنگ بوده است برای روی هم گذاشتن سنگ ها ملاتی به کار برده نشده است بلکه دو سطح را چنان می تراشیدند که به راحتی روی هم سوار میشدند. ستونهای تخت جمشید در نگاه اول یکپارچه به نظر میرسند اما در حقیقت تکه تکه هستن که روی یکدیدگر سوار شده اند.

راز پایداری تخت جمشید در مقابل زلزله

راز پایداری سنگ های تخت جمشید در مقابل زمین لرزه در محل اتصال این تکه هاست جایی که به وسیله سرب مذاب به هم متصل شده اند.

ساخت این مجموعه زیبا و با شکوه بنا به روایتی 120 سال به طول انجامیده است.

معرفی کاخ های تخت جمشید

کاخ دروازه ملل تخت جمشید:

کاخ دروازه ملل در زمان خشایارشاه، پسر داریوش بزرگ تکمیل شده است. کاخ دروازه ملل که به آن کاخ دروازه کشورها نیز می گویند، اولین کاخی بوده است که نمایندگان کشور ها اول به این کاخ وارد شده و بعد به سمت کاخ های دیگر هدایت می شدند.

کاخ آپادانا شهر پارسه:

کاخ آپادانا از بناهای برجا مانده ورودی اصلی تخت جمشید و قدیمی ترین کاخ های شهر پارسه یا پرسپولیس است.آپادانا شامل یک تالار مرکزی با 36 ستون و سه ایوان 12ستونی است. کاخ آپادانا به فرمان داریوش بزرگ بنا شده و برای برگذاری جشن های نوروزی و پذیرش نمایندگان کشورهای متفاوت به حضور پادشاه استفاده میشده است.

کاخ صد ستون تخت جمشید:

صد ستون دومین کاخ وسیع تخت جمشید است که در شرق کاخ آپادانا قراردارد. سقف تالار مرکزی کاخ صد ستون، با صد ستون با عظمت بر پا شده بود به همین علت به این نام مشهور است.

کاخ خزانه شاهی پارسه:

خزانه شاهی ساختمانی بزرگ با دیواره های ضخیم است که در شرق کاخ ملکه قرار دارد. بعد از سقوط پارسه، اسکندر اشیای قیمتی خزانه را که بزرگترین خزانه هخامنشایان بوده با 3000 شتر و تعدادی اسب و قاطر به محلی دیگر انتقال داده است.

کاخ هدیش پرسپولیس

کاخ هدیش، کاخ خصوصی خشایار بوده است و در مرتفع ترین قسمت پرسپولیس یا تخت جمشید قرار دارد ، به خاطر نفرتی آتنی ها از خشایار شاه داشته اند، احتمال می رود که آتش سوزی از کاخ هدیش شروع شده باشد.

وسعت کامل کاخ خای تخت جمشید چقدر است؟

وسعت کامل کاخ های تخت جمشید 125 هزار متر مربع است.

علت ساخت تخت جمشید چه بوده است؟

اولین کاوشهای علمی در تخت جمشید توسط ارنست هیردث فیلد آلمانی در سال 1931 صورت گرفت، او معتقد بود دلیل ساخت تخت جمشید نیاز به محیطی شاهانه و با شکوه، نمادی برای امپراطوری پارس و مکانی برای جشن گرفتن وقایع خاص بخصوص نوروز بوده است.

علت تخریب تخت جمشید توسط اسکندر مقدونی چیه بود؟

باور تاریخ دانان بر این است که اسکندر مقدونی در 330 پیش از میلاد به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به اتش کشید و بخش اعظمی از کتابها و فرهنگ و هنر هخامنشی را با این کار نابود کرد. با این حال ویرانه های این مکان هنوز پاربرجاست و باستان شناسان از ویرانه های ان نشانه های اتش و هجوم را تایید میکنند.

سنگ نگاره ها و کتیبه ها شامل چیست؟

در سنگ نگاره های تخت جمشید هیچکس را نمیتوان به حالت خضوع یا سرافکنده دید و نمایندگان ملل نه به عنوان شکت خورده یا برده بلکه همه به طور یکسان عضو جامعه بزرگ جهانی هستند. همه ملتها از مادها و هندی ها ، یونانی ها و آفریقایی ها همه به صورت شخصیت مستقل نقش شده اند و مردم همه ملل آزاد بوده اند تا از لباس ،فرهنگ و زبان خود استفاده نمایند.

هیچگونه سعی در برتر نشان دادن پارسه ها نسبت به ملل دیگر را نمیتوان دید

8 کتیبه بزرگ مربوط به زمامداری داریوش بزرگ در زیر ستون ها کاخ آپادانا کشف شده است این کتیبه ها از جنس طلا و نقره میباشند. همچنین در حفاری های جدید تر تعدادی کتیبه ی گلی نیز یافت شد.

 پس از ترجمه سه موضوع مهم مشخص شده است.

• رسید و نظم پرداخت حقوق.
• استفاده از دهها کیلو طلا برای زیبا سازی تخت جمشید.
• پارسه در یک اقدام انتقام جویانه به اتش کشیده شد.